XDA: Intel và AMD có NPU mạnh hơn Qualcomm, tuy nhiên đó chỉ là một phần của câu chuyện
Tuy nhiên ngay sau khi những thiết bị này được bán ra thì Intel và AMD cũng đã nhanh chóng giới thiệu các bộ xử lý thế hệ tiếp theo của họ, với một trong những điểm nhấn lớn nhất là NPU còn mạnh hơn của Qualcomm: Intel hứa hẹn 48 TOPS với Lunar Lake còn AMD lên tới 50 TOPS với Strix Point. Những con số này đều cao hơn so với những gì Qualcomm đang cung cấp, tuy nhiên nếu xem xét kỹ thì người dùng vẫn còn rất nhiều thứ cần phải lưu tâm thay vì chỉ đơn thuần là chọn bộ xử lý với NPU mạnh hơn.
Intel và AMD chỉ công bố hiệu năng NPU trên những sản phẩm cao cấp
Một trong những điều đáng chú ý về dòng chip Snapdragon X là tất cả các cấu hình của Snapdragon X Plus và X Elite đều có cùng mức hiệu năng AI là 45 TOPS. Hiệu năng CPU và GPU có thể khác nhau theo từng biến thể chip, nhưng NPU luôn giống nhau.
Tuy nhiên khi nói đến các bộ xử lý mới của AMD và Intel, không chắc điều tương tự có xảy ra hay không. AMD đã công bố 2 bộ xử lý mới có NPU 50 TOPS, và cả 2 đều là CPU Ryzen 9. Vậy liệu các mẫu Ryzen 7, Ryzen 5 hay Ryzen 3 thấp hơn sẽ có cùng NPU hay không? Vẫn chưa rõ.
Tương tự, Intel đã công bố NPU 48 TOPS cho kiến trúc Lunar Lake của mình nhưng đó cũng là mức tối đa trên toàn bộ dòng chip. Chúng ta vẫn chưa rõ liệu mọi bộ xử lý trong dòng sản phẩm mới đều có thể đạt được mức hiệu năng NPU tương tự hay không.
Bằng cách cung cấp cùng một NPU trong tất cả các bộ xử lý của mình, Qualcomm đã tạo điều kiện để người dùng có thể mua các thiết bị Copilot+ PC ở các mức giá khác nhau. Và nếu Intel và AMD không thực hiện được điều tương tự, thì dù NPU của họ có mạnh mẽ hơn, cũng khó lòng tạo ra sự ảnh hưởng đáng kể.
Vẫn chưa có nhiều phần mềm tận dụng được NPU
Các thiết bị Copilot+ PC đi kèm với các tính năng AI mới chẳng hạn như bộ hiệu ứng Windows Studio Effects mới, dịch trực tiếp Live Captions hay Cocreator trong Paint. Nhưng rõ ràng tính năng lớn nhất vẫn là Recall, ghi nhớ mọi thứ người dùng làm trên PC sau đó cho phép tìm kiếm lại bằng ngôn ngữ tự nhiên. Đó là tính năng ấn tượng nhất của Copilot+ nhưng cũng là tính năng đáng lo ngại nhất do các mối đe doạ tiềm ẩn về quyền riêng tư mà nó gây ra. Một nhà phát triển trước đó đã có thể truy cập vào cơ sở dữ liệu của Recall một cách dễ dàng, từ đó nắm được toàn bộ những gì người dùng làm trên máy.
Sau làn sóng chỉ trích thì Microsoft đã tạm dừng triển khai Recall trên các thiết bị Copilot+ PC và đưa nó vào chương trình thử nghiệm Insider. Vậy không có Recall thì các tính năng Copilot+ còn lại những gì? Vẫn có các tính năng hữu ích nhưng sẽ không phải thứ mà người dùng sẽ thực sự sử dụng thường xuyên. Vì vậy việc có NPU mạnh hơn hầu như không phải là yếu tố cần quan tâm.
Chắc chắn vẫn có các app và công cụ bên thứ 3 có tính năng AI, nhưng hầu hết chúng hiện vẫn chạy trên CPU hoặc GPU. Ví dụ Adobe Lightroom có tính năng giảm nhiễu bằng AI, nhưng chủ yếu chạy trên GPU. Rất nhiều công cụ giảm tiếng ồn cho micro cũng chạy trên CPU hoặc GPU. Tất nhiên vẫn có những trường hợp ngoại lệ khác nhưng việc có NPU mạnh hơn hay sự khác biệt về TOPS ở thời điểm hiện tại sẽ không quá quan trọng như chúng ta đang nghĩ.
Ngoài ra còn là hiệu quả sử dụng năng lượng
Vấn đề cuối cùng là về hiệu quả sử dụng năng lượng. Bộ xử lý Qualcomm Snapdragon X không chỉ tốt bởi vì chúng nhanh hơn mà còn vì sử dụng năng lượng hiệu quả hơn. Kiến trúc Arm trong lịch sử đã vượt xa x86 về sự hiệu quả, mang lại hiệu năng tốt hơn trong khi sử dụng ít điện năng hơn, tương tự như những gì dòng chip Snapdragon X đang thể hiện.
Trong nhiều trường hợp thì các bộ xử lý Intel hoặc AMD vẫn nhanh hơn, nhưng điều đó cũng đi kèm với việc sử dụng nhiều năng lượng hơn. Ngay cả khi Intel gần đây có những tuyên bố mạnh mẽ về thời lượng pin thì điều đó cũng đồng nghĩa với việc họ có thể đang hy sinh hiệu năng để kéo dài thời lượng sử dụng.
Vì vậy khi AMD và Intel hứa hẹn khả năng xử lý 50 hoặc 48 TOPS thì liệu mức hiệu năng đó có khả dụng nếu chạy trên laptop sử dụng pin hay không? Theo truyền thống thì hiệu năng của cả CPU và GPU x86 đều giảm đáng kể khi laptop được rút sạc, vậy điều đó có khác với NPU hay không? Và giả sử hiệu năng NPU không giảm thì liệu nó có sử dụng điện hiệu quả như NPU trên chip của Qualcomm hay không?
Tất cả đều chỉ là những giả thuyết đang chờ đợi câu trả lời, nhưng dựa theo lịch sử thì x86 dù có cố gắng tới đâu cũng chưa bao giờ sánh được với Arm về mức độ hiệu quả.
Có nên mua Copilot+ PC ở thời điểm hiện tại?
Việc mua một chiếc laptop mới ở thời điểm hiện tại được đánh giá là tương đối rủi ro vì sắp có phần cứng mới từ Intel và AMD. Nhưng nếu bạn thực sự chỉ quan tâm đến những thiết bị Copilot+ PC thì hoàn toàn có thể mua những thiết bị chạy chip Snapdragon X trên thị trường hiện tại. Chúng đã có rất nhiều tuỳ chọn, và NPU mạnh hơn từ Intel và AMD nhiều khả năng cũng sẽ không mang đến bất kỳ sự khác biệt đáng kể nào với chip Qualcomm.
Và thực tế, sự đánh đổi về hiệu quả sử dụng năng lượng có thể khiến những lựa chọn của Intel và AMD trở nên kém hấp dẫn hơn khi xét về tổng thể. Intel đã hứa sẽ chấm dứt “giai thoại” về việc x86 không thể hiệu quả như Arm, nhưng chỉ có thời gian mới chứng minh được liệu điều đó có thực sự xảy ra hay không?